Sachin a Billion Dreams

 

‘સચિન અ બિલિયન ડ્રીમ્સ’ એક હિન્દી ફિચર ફિલ્મ છે કે ડોક્યુમેન્ટ્રી ફિલ્મ એના વિશ્લેષણમાં ન પડીએ તો આ એક એવો રસથાળ છે જે સચિનના ચાહકો માટે લહેજ્જ્ત લઈને આવ્યો છે. સોળ વર્ષથી શરૂ થયેલી રિટાયર્ડમેન્ટ સુધીની સચિનની ક્રિકેટ કારકિર્દી એના ચાહકોને ફરી એકવાર માણવાનો લહાવો છે.

બોલીવુડમાં કોઇપણ વિષયને લઈને ફિલ્મ બનવાનો વાયરો શરૂ થાય છે ત્યારે એક પછી એક એ જ વિષયને લઈને અલગ અલગ અંદાજથી રજૂ થતી ફિલ્મો જોઇ છે. આજ પહેલા અઝહર અને એમ.એસ. ધોની પર ફિલ્મો આવી ગઈ અને હવે સચિનને લઈને એક વધુ ફિલ્મ પ્રદર્શિત થઈ રહી છે પરંતુ અહીં સૌથી મોટો ફરક છે કે આ ફિલ્મમાં કોઇ અભિનેતા લેવાના બદલે ખુદ સૂત્રધાર બનેલા સચિન પાસે જ અભિનય કરાવવાનો ( જો એને અભિનય કહેવાય તો ) અંદાજ પ્રેક્ષકોને પસંદ આવશે .

દોસ્તોને હેરાન કરતો અને ગાડીના ટાયર પંકચર કરતો નાનકડો નટખટ સચિન સમગ્ર ઇન્ડિયા પર વંડર બોય, લિટલ માસ્ટર, માસ્ટર બ્લાસ્ટર બનીને ઉભરે છે. નાનપણમાં બહેને આપેલા બેટને હાથમાં લેતા સચિનના મનમાં ક્રિકેટર બનવાનું એક બીજ રોપાવું અને ભાઇ અજીતનું સચિનનું હીર પારખીને કોચ રમાકાંત આચરેકર પાસે લઈ જવું આ બધું જ જાણતા હોવા છતાં ક્યારેક સચિન પરદા પર આવીને રજૂઆત કરે એ એના ચાહકો માટે વધુ રોમાંચકારી બની ન જાય તો જ નવાઇ. આ સાથે સચિનના જીવનની કેટલીક અણકહી- વણ જોયેલી ઘટનાઓ પણ પરદા પર ખુલતી જાય છે. જેમ સચિનની સફળતાના લીધે ઇન્ડિયા સચિનમય બનતું ગયું એમ અહીં પ્રેક્ષક પણ સચિનની સાથે એની ક્રિકેટની ભાવ યાત્રામાં જોડાતા જાય છે કારણકે ઇન્ડિયા માટે સચિન એક આઇકોન જ નહીં એક ભાવના પણ છે.

સચિનને માત્ર નસીબે જ બલિહારી આપી હતી એવું નહોતું પરંતુ એ પરિશ્રમની એક જીવંત મિસાલ કેવી રીતે બની રહ્યો હતો તેનું પણ સુરેખ ચિત્ર આલેખવામાં આવ્યું છે અને તેમ છતાં સચિન તો તેની સફળતા માટે પોતાના પરિશ્રમ કરતાંય ઇશ્વરને વધુ શ્રેય આપે છે એ એની વિનમ્રતા દર્શાવે છે. સચિનના પિતાએ કહેલી એક વાત સચિને હંમેશા યાદ રાખી છે. પિતાએ કહેલુ “ તારે જીવનમાં ક્રિકેટ સાથે જોડાવાનું છે.. આ એક વાત છે પરંતુ જીવનના અંતિમ સમય સુધી જે વાત તારી સાથે રહેશે એ કે તમે કેવા વ્યક્તિ છો.” આ વાત સચિન પોતે પરદા પર કહે ત્યારે એની પિતા પરની શ્રધ્ધા અને સન્માનનું એક અલગ પાસુ નજરે આવે છે. સચિને પોતાની સફળ કારકિર્દી માટે ઇશ્વર, તેના માતા-પિતા ,ભાઇ અજીત , કોચ આચરેકર અને પત્નિ અજંલિ અને પરિવારનો ખરા હ્રદયથી આભાર માન્યો છે. તેની પત્નિ અંજલિએ તો સચિનની કારકિર્દી માટે પોતે ડોક્ટર હોવા છતાં તેને મહત્વ નહોતું આપ્યું એ તો સૌ જાણે છે પરંતુ એ વાત જ્યારે અંજલિ અને સચિન રજૂ કરે ત્યારે એક અલગ પરિમાણ આપે છે.

સચિનની ક્રિકેટ યાત્રાની સાથે સાથે પરદા પર રજૂ થતી ભારતમાં ઘટેલી કેટલીક વાસ્તવિક ઘટનાઓને પણ સાંકળી લેવામાં આવી છે તો સચિન અંજલિનો પ્રણય અને પરિણય પણ ક્યારેક સચિનના શબ્દોમાં તો ક્યારેક આજ સુધી મિડીયાથી દૂર રહેલી અંજલિના કથનમાં રજૂ કર્યા છે. સતત પ્રેશરમાં રહેતા સચિન માટે પરિવારની હૂંફ અને પરિવાર સાથે ગાળેલો સમય કેટલા મહત્વના બની રહેતા તે પણ જોઇ શકાય છે.

સચિને માત્ર સફળતાનો જ આસ્વાદ ચાખ્યો હતો એવું ય ક્યાં હતું ? બાંગ્લા દેશ સામેના પરાજયમાં અનુભવેલી ઘોર હતાશાનું પણ નિરુપણ કરવામાં આવ્યું છે. દેશના લોકોએ એને જેટલો વખાણ્યો એટલો વખોડ્યો પણ છે જ ને?

‘સચિન અ બિલિયન ડ્રીમ્સ’માં સચિને ખુલીને પોતાના ડર, પોતાની નિષ્ફળતાઓ, હતાશા વિશે વાત કરી છે. એને કઈ રીતે મરજી વગર કેપ્ટન બનાવવામાં આવેલો અને કેપ્ટનશીપના રમત પર પડેલી અસરની વાત કરી છે તો તેને જણાવ્યા વગર કેપ્ટનશીપ પરથી હટાવી લેવામાં આવ્યો એ પણ કહ્યું છે. મેચ ફિક્સીંગની નાલેશીભરી વાત અને નિષ્ફળતા દરમ્યાન રિટાયર્મેન્ટની માંગ વિશે પણ કહેવામાં એણે હિચકિચાટ નથી રાખ્યો.

બાંગ્લા દેશ સામે પરાજયના લીધે જનતા સામે રક્ષણ આપતા કમાન્ડો છે તો સચિનની ઇજાઓની વેદનાથી વ્યથિત થતી આ જનતા પણ છે. કહે છે કે સચિનની ટેનિસ એલ્બો કે એંકલ ઇન્જરીએ તો ભારતના લોકોને આ કઈ જાતની ઇજા છે એની જાણકારી થઈ. સોળ વર્ષની ઉંમરથી શરૂ કરેલી રમતની સફળતાની સાથે શરીરનો ઘસારો પણ સચિને અનુભવ્યો છે. ઇંગ્લેન્ડની મેચ સમયે પિતાના અચાનક અવસાનના આઘાતથી અપ-સેટ થયેલો સચિન છે તો એની રિટાયરમેન્ટની એનાઉન્સમેન્ટથી આઘાત અનુભવતું ભારત પણ છે. રિયલ વિઝ્યુઅલ્સના ઉપયોગના લીધે સચિનના ચાહકો માટે ક્યારેય ન ભૂલાય એવી ઘટાનાઓને ફરી એકવાર તાજી કરી છે.

‘સચિન અ બિલિયન ડ્રીમ્સ’માં હિન્દી ફિલ્મની જેમ કથા-પટકથા, એક્શન-ઇમોશન, નાટકીય એલિમેન્ટ ન હોવા  સત્ય સાથે સંકળાયેલા તમામ એલિમેન્ટ્સ છે. સચિને સુપર સોનિકની સ્પીડે ખડકેલા રનની ક્લિપો છે. સચિનને બિરદાવતા હર્ષ ભોગલે , સર ડોન બ્રેડમેન, વિવિયન રિચાર્ડ, બ્રાયન લારા, ઇયાન બોથમ, જ્યૉફ્રી બૉયકોટ, શેન વોર્ન, હેન્સી ક્રોન્યે, જગમોહન દાલમિયા, માર્ક મૅસ્કરન્હ્સેની સ્પીચ છે તો સાથે મનમોહન સિંહથી માંડીને મોદીના કથન પણ છે. મોહાલીમાં પાકિસ્તાન સામે ફાઇટીંગ સ્પીરિટથી રમતી ઇન્ડીયન ક્રિકેટ ટીમ છે તો બસ્સો રનના ખડકલા કરતા સચિન માટે સ્ટેંન્ડીંગ ઓવેશન આપી સચિન નામના નારા લગાવતી મેદની પણ છે. સચિનની કારકિર્દીની સફર દરમ્યાન ભારતમાં ઘટતી ઘટનાઓ જેવીકે ભારતના મિસાઇલ લોન્ચનો કાર્યક્રમ, રાજીવ ગાંધીની હત્યા, કમર્શિયલ બ્રોડકાસ્ટીંગની શરૂઆત, આઇ.પી.એલ અને ક્રિકેટની ગ્લોરીને પણ સાંકળી લેવામાં આવી છે.

અહીં એક્શન નથી તેમ છતાં સચિનની રમતના એક્શન રિ-પ્લેથી અનુભવાતી ઉત્તેજના છે. અહીં ઇમોશનલ ડ્રામા નથી તેમ છતાં સચિનની ફેરવેલ સ્પીચ ઇમોશનલ ટચ આપી જાય છે. અહીં ફિલ્મી રોમાંસ નથી તેમ છતાં સચિન-અંજલિના રોમાંસની રોમેન્ટીક પળો છે.

આજ સુધી ટી.વી પર કે યુ-ટ્યુબ પર જોયેલા દ્રશ્યોને જ્યારે સચિનના નામ સાથે જોડાઇને મોટા પરદા પર જોવા મળે તો એના કયા ચાહકને આનંદ ન થાય?

કોઇ સેલિબ્રીટીની બાયોપિકને પરદા પર રજૂ કરતા અભિનેતા-અભિનેત્રી જોયા છે પરંતુ ૨૪ વર્ષની કારકિર્દી દરમ્યાન અર્જૂન એવોર્ડ, રાજીવ ગાંધી ખેલ રત્ન, પદ્મશ્રી, મહારાષ્ટ્ર ભુષણ એવોર્ડ, પદ્મ વિભુષણ અને ભારત રત્ન જેવા નેશનલ એવોર્ડથી સન્માનિત સેલિબ્રીટીને પરદા પર પોતાની વાત રજૂ કરતા જોવાનો આ પ્રથમ પ્રયાસ છે જે ક્રિકેટ અને સચિનના ચાહકોને તો પસંદ આવશે જ પરંતુ ખુબીની સાથે ખામીને પણ તટસ્થ ભાવે જોનાર પ્રેક્ષકની નજરે કેટલીક બાબતો ધ્યાનમાં આવશે જ. ઉંમરના લીધે કોચ રમાકાંત અને અજાણ્યા કારણોવશાત વિનોદ કાંબલીની ગેરહાજરી પણ સૌના મનમાં  એક સવાલ બની રહી છે.

કલાકારો- સચિન તેંડુલકર, અંજલિ તેંડુલકર..